Over het museum

Het Luther Museum Amsterdam is gevestigd in gebouw Wittenberg aan de Nieuwe Keizersgracht. Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen.

Sinds 2019 vertelt het Luther Museum het unieke verhaal van de lutherse gemeenschap in Amsterdam en Nederland. Dit doen we via het materieel en immaterieel luthers erfgoed,
via hedendaagse kunst, literatuur en muziek – geïnspireerd door hervormer Maarten Luther, die wij in deze tijd zouden typeren als activist. Luthers erfenis inspireert steeds opnieuw discussies over individuele verantwoordelijkheid, religieuze vrijheid en de verhouding tussen individu en autoriteit in de moderne samenleving.

Onze monumentale locatie, met authentieke achttiende-eeuwse bestuurskamers en een sfeervolle kerkzaal, vormt een vaak nog onontdekte parel in Amsterdam. Bezoekers waarderen het gebouw, een voormalig oude mannen- en -vrouwenhuis, niet alleen als historisch kader maar ook als intrinsiek onderdeel van het verhaal van het museum.

Steeds sterker belichten wij de rol van lutheranen in Nederland: een religieuze, maatschappelijke en culturele minderheid die al ruim 500 jaar, met behoud van eigen waarden, verweven is geraakt met de Nederlandse geschiedenis – van de liberale politicus Thorbecke tot socialist Ferdinand Domela Nieuwenhuis tot kunstenaar Thérèse Schwartze. Het museum ontwikkelt tentoonstellingen en publieksprogramma’s voor een breed publiek, waarin de verhalen, tradities en waarden van deze gemeenschap worden verbonden met actuele thema’s en de belevingswereld van onze bezoekers.

Jaarlijks presenteren wij drie tentoonstellingen en een doorlopend programma met uiteenlopende activiteiten: van lezingen en buurtbijeenkomsten tot klassieke concerten en om het jaar: de Bachweek. Onze programmering stimuleert ontmoeting en dialoog tussen diverse doelgroepen, mede dankzij de cruciale inzet van onze vrijwilligers. De gratis koffie of thee voor elke bezoeker draagt bij aan waardevolle gesprekken – een gastvrij gebaar dat ook in de pers wordt erkend als onderscheidend kenmerk van ons museum.

De thema’s in onze programma’s tonen aan hoe de lutherse gemeenschap blijvend betrokken is bij actuele maatschappelijke vraagstukken. Tegelijkertijd fungeert het museum als kenniscentrum voor luthers erfgoed en als vraagbaak voor de landelijke gemeenschap.

Het Luther Museum is een klein en privaat museum. Financieel weten we, in tijden waarbij de overheid zich steeds meer terugtrekt uit kunst en cultuur, te overleven door de generositeit van de lutherse achterban – lutherse stichtingen en fondsen die een groot deel van de vaste lasten dekken en zorgdragen voor beheer en behoud van gebouw en collectie. Voor onze tentoonstellingen en programma’s zijn we volledig afhankelijk van publieke en private fondsen en giften.