Lutherse gemeenten / Zuid-Holland / Schiedam

Schiedam

 De oorsprong van de Lutherse gemeente in Schiedam is duister. Mogelijk heeft de nijverheid ter plaatse reeds vroeg geleid tot vestiging van Antwerpse vluchtelingen (val van Antwerpen in 1585) en Duitse arbeidskrachten.

In 1748 is de gemeente reeds zo groot dat men een verzoek om een kerk te mogen bouwen indient. Deze groei kan grotendeels worden toegeschreven aan een sterke instroom van Duitse arbeiders in de groeiende korenwijnstokerijen. De Duitse invloed zal tot medio 19e eeuw zeer aanzienlijk blijven (tot 1857 werd er in het Duits gepreekt).

In 1757 vindt een eerste Lutherse kerkdienst plaats in de Mennonietenkerk. Spoedig daarna wordt toestemming verleend tot het bouwen van een eigen kerk.

De 18e eeuw laat een vertraagde groei zien, zodanig, dat het Amsterdamse Consistorie vaak financieel moest bijspringen. Aan het einde van deze eeuw wordt het kerkgemeenschap korte tijd geplaagd door conflicten tussen patriotten en prinsgezinden. De gemeente blijft echter buiten de kerkscheuring van 1792 (de Hersteld Evangelisch – Lutherse kerk ontstaat in dat jaar. zie bijlage 3).

Het Lutherse kerkgebouw is in het begin van de 19e eeuw zo bouwvallig geworden dat moet worden omgezien naar een nieuwe ruimte. In 1810 vindt men onderdak in de kerk van het Sint Jacobsgasthuis. Dit was de kerk van de Waalse gemeenschap. Deze groep werd opgenomen in de Hervormde kerk. De Sint Jacobskerk kwam dus leeg.

In 1892 kocht men een oud gistpakhuis dat werd verbouwd tot de huidige kerk.

Tot en met de oorlogsjaren nam het kerkbezoek in de 20e eeuw toe. De luidklok van de kerk werd in 1948 door de Noorse zusterkerk geschonken.

Als gevolg van teruglopend kerkbezoek gedurende het tweede deel van de 20e eeuw werd de kerkgemeente vergroot, en omvat thans Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Brielle-Hellevoetsluis, Oostvoorne en Rockanje.

In 2009 werd besloten tot fusie met de PKN ter plaatse. De Lutherse kerk is thans dus een wijkgemeente van Schiedam – stad.

Van deze gemeente is een penning en een avondmaalsloodje bekend. Zie: Donga en van den Berg: Geslagen Verbeelding. Of: www.luthersepenningen.nl.

Beschikbare documenten
02 schiedam.jpg