Lutherse gemeenten / Utrecht / Utrecht
Utrecht
Na de val van Antwerpen in 1585 kwam een groep Lutherse vluchtelingen naar Utrecht. Zij ondervonden veel tegenwerking van het plaatselijke stadsbestuur.
De kerkelijke gemeente groeide gestaag mede door de komst van Duitse kooplieden, zodat in 1624 een eigen kerkgebouw kon worden ingewijd. De zeer sterke groei maakte aanstelling van twee predikanten mogelijk (in het jaar 1646 waren er maar liefst 106 dopelingen!).
Na anderhalf jaar vergaderen werd in 1713 de vrede van Utrecht gesloten. De economie van de stad profiteerde van de aanwezigheid van de vele hoogwaardigheidsbekleders met hun deputaties. De Lutherse kerk profiteerde omdat ook Lutherse gedelegeerden aanwezig waren. Zo ook koning Christiaan VI van Denemarken en Noorwegen. Deze was bij de onderhandelingen betrokken omdat hij tevens hertog van Sleeswijk en graaf van Holstein was.
Deze vorst zou later in zijn gebieden laten collecteren voor de nieuwe kerk in Utrecht. In 1745 werd de kerk aan de Hamburgerstraat ingewijd. Een wapenbord in de kerk herinnert aan de rol die koning Christiaan VI in de tot standkoming ervan heeft gespeeld.
De gemeente kende in de 19e eeuw een grote groei. In 1842 kon een Wees- en Oude liedenhuis worden geopend. In 1942 werd dit huis “de Wartburg”. In 1972 vond een uitbreiding en grondige renovatie plaats. In de Wartburg bevindt zich de tweede preekplaats van de gemeente.
In Utrecht Noord heeft van 1957 tot 1976 de Lutherkapel als preekplaats gefunctioneerd. Door verschuiving van het bevolkingszwaartepunt nam het kerkbezoek af, en werd de kapel gesloten.
N.B. De Lutherse kerk van Zeist werd vanuit Utrecht gesticht. Sinds 2019 hoort Zeist weer bij de Lutherse gemeente van Utrecht.
N.B. Van Utrecht zijn een penning en een avondmaals loodje bekend. Zie Donga en van den Berg: Geslagen Verbeelding. Of www.luthersepenningen.nl.
Het adres van de kerk luidt: Hamburgerstraat 9, 3512 NN.
