Lutherse gemeenten / Gelderland / Doesburg

Doesburg

De precieze datum van het ontstaan van de Lutherse gemeente in Doesburg is onbekend. Wel is zeker, dat vanouds de invloed van ter plaatse gelegerde garnizoenen (veelal bestaande uit Duitse huurlingen) van groot belang is geweest.

In 1735 krijgt een predikant uit Zutphen als eerste toestemming om in de Gasthuiskerk (ook wel Antoniuskapel) “het Nachtmaal des Heeren” te komen bedienen.

Lutheranen krijgen toestemming om de Gasthuiskerk permanent te gebruiken (pas in 1972 wordt deze kapel eigendom!). Een proponent (= theologiestudent met preekbevoegdheid) uit Aurich - Oldendorf wordt benoemd als voorganger. In 1778 doet men een vergeefse poging om als zelfstandige gemeente te worden erkend. De financiële situatie van de Doesburgse Lutheranen zal de oorzaak van de afwijzing zijn geweest.

Pas in 1794 werd de Lutherse Broederschap door het Amsterdamse Consistorie als zelfstandige gemeente erkend en opgenomen in het Amsterdamse Liefdefonds (hieruit kon een eigen predikant worden beroepen). Het Amsterdamse Consistorie schenkt bij gelegenheid 2 tinnen kannen, 3 tinnen borden, een tinnen collecteschaal en een zilveren avondmaalsstel (deze voorwerpen bevinden zich thans in het Luther Museum in Amsterdam).

In de Franse tijd wordt de kerk gevorderd voor militaire doeleinden. Veel Lutheranen verlaten de stad. Als na de Bataafse Republiek weer militairen in de stad worden gelegerd groeit  het aantal Lutheranen weer. Maar na 1855 zet een gestage daling in.

In 1916 wordt Apeldoorn bij het kerkelijk gebied van Doesburg gevoegd. Men deelt samen 1 predikant wanneer Apeldoorn in 1930 zelfstandig wordt.

De samenwerking wordt in 1955 ontbonden. Hierna gaat Doesburg een combinatie aan met Doetinchem. Thans is de Lutherse gemeente een wijkgemeente van de PKN Doesburg geworden. De kerkdiensten worden gehouden in de Grote Kerk van Doesburg.